Ngā ture, ngā tikanga kāwanatanga
Kāore i tuhia te kaupapa ture o Aotearoa. Kei roto i ngā ture me ngā tikanga a Pāremata ngā tohutohu mō te whakahaere i te whenua.
Ngā ture Pāremata
Nā te Ture Whakamana o te Koroni o te tau 1852 ka tū te pūnaha kāwanatanga o Aotearoa. I roto i nga tau, ka tāpirihia atu e ngā pāremata o Ingarangi me Aotearoa ētahi tikanga i raro i te ture. Nā te Ture Whakamana o te tau 1986 ēnei ture i whakapūmau, ēnei tikanga i whakamārama.
Nā te Electoral Act 1993 i whakatakoto me pēhea te whakahaere i ngā pōti, ko wai ka āhei ki te pōti, ko wai ka āhei kia tū hei mema pāremata.
Ngā tika i raro i te ture
Kāore he Pire mō ngā Tika (Bill of Rights) o Aotearoa kei runga ake i ngā ture whakahaere i a Aotearoa. Tiakina ai ētahi tika e ngā ture noa o te motu. E rua ngā ture ka tiaki i ngā tika a te tangata. Nā te:
- Ture Pire mō ngā Tika (Bill of Rights) o te tau 1990 i whakatakoto ngā tika mō te tangata i roto i ana whiriwhiringa me te kāwanatanga.
- Ture Mana Tangata (Human Rights Act) o te tau 1993 i ārai te aukati tangata.