He korero whakarapopoto
He aha te tītī?
He muttonbird, he sooty shearwater rānei ētahi anō ingoa o te tītī. E hia miriona tītī ka korara ki ngā motu ririki e karapoti ana i a Rakiura i te pito tonga rawa o Aotearoa. He parauri ngā manu nei, ōrite te nui ki te pārera. Ko ngā kōhanga kei raro tārua. Ina te mōmona o ēnei manu. E ai ki te kōrero anō nei te reka o te tītī ki te hipi.
Ka taea e wai te hopu tītī?
Kua whakataua ki ngā Māori o Rakiura anake te tika kia hopu tītī i tētahi wāhanga o te tau, atu i te 1 o Paengawhāwhā ki te 31 o Haratua. I roto i tēnei wā, kua whakatika ngā whānau mā runga kaipuke, waka topatopa rānei kia tae atu ki ngā moutere. I te ao i te pō, ka whakapau werawera ngā whānau ki te hopu, huhuti, poka i ngā tītī.
Te hopu tītī
Anei ngā tikanga mō te hopu tītī:
- Nanao: ka awatea ana, ka kumea ngā manu mai i te tārua mā te ringa. Ka karia anō a runga o te tārua kia nanao ki te pīpī.
- Rama: ka tata ana ki te paunga o ngā marama hopu tītī, ka hopukina ngā punua i tā rātou puta i te pō kia roharoha i ō rātou parirau.
Te mahi tītī
Ka patua he manu ka hūtia ngā kura. I muri ka tapahia ngā parirau me ngā waewae. Kātahi kua tautauhia ngā manu ki roto wākihi (wax) wera. Ka mārō te wākihi kua tangohia ngā hune. Whai muri ka ruiruia te manu ki te tote kia kore e pirau. I ēnei rā kua puritia ngā manu ki roto i te ipu kirihou, heoi i mua ka pūrua ngā manu ki roto pōhā.
