He korero whakarapopoto
Ngā iwi
E ono ngā iwi o Muriwhenua: ko Ngāti Kurī, ko Ngāi Takoto, ko Te Pātū, ko Ngāti Kahu, ko Te Aupōuri, ko Te Rarawa.
Ngā whenua
Ko te rohe o ngā iwi o Muriwhenua kei te pito whakateraki rawa o Aotearoa. ka toro atu i te pae maunga o Mangamuka ki Te Rēinga i te raki. Ko te hiku tēnei o te ika i hīia ake e Māui. Ko Kupe te tangata tuatahi ki te takiwā nei. I pōhēhē i kite ia i tētahi tohorā, engari ko te maunga o Houhora kē, kei te raki o Kaitāia.
Ngā kōrero, ngā pūrākau
Kei roto kitea te mōmona rawa o ngā kōrero tuku iho mō ngā iwi o Muriwhenua, tae rawa atu ki ngā āhuatanga i tapaina ai o rātou ingoa. Ko te tikanga o te ingoa o Ngāti Kurī, ‘ko te iwi o te kurī’, i whakaingoatia pērātia, nā runga i tō rātou whakapātari i te hoariri ki tātahi mā te hanga tohorā ki ō rātou kahu waero.
Ko tētahi atu kōrero e whakamārama ana i tētahi putanga ihu i te pā o Murimotu. I whakahauhia e te rangatira e Tūmatahina tana iwi kia takitahi te hīkoi i a rātou ka rere i te pā, kia takahia ngā tapuwae o te mea kei mua, kia kaua e mahue iho he tohu kua rere kē rātou.
Te Tiriti o Waitangi
E 61 ngā rangatira o Muriwhenua i haina i te Tiriti o Waitangi i te tau 1840 nā runga i te tūmanako ka tiakina o rātou whenua e ōna ture. Heke iho i ngā tau ka ngaro ngā whenua nui o te iwi i ngā tāngata whai, i te kāwanatanga rānei. Atu i 1994, ka heria e te iwi tōna kerēme ki te aroaro o te Rōpu Whakamana i Te Tiriti o Waitangi. Kei tēnā iwi, kei tēnā iwi tōna ake wāhi e rangona ai o rātou kerēme.
Muriwhenua i ēnei rā
I te tau 2013 neke atu i te 40,000 ngā tāngata o ngā iwi o Muriwhenua kei Aotearoa puta noa. Atu i 1950 he nui rātou i hūnuku ki ngā tāone nunui ka mutu, paku ake i te hautoru o ngā tāngata o Muriwhenua e noho ana ki te wā kāinga. Tata ki te 18,000 e noho ana ki te rohe o Tāmaki-makaurau.