Kōrero: Whānau

He peka te whānau o te hapū me te iwi, kanohi ora, hunga mate hoki. Ahakoa te noho tawhiti a ētahi, kei te pūmau tonu ngā herenga whānau.

He kōrero nā Tai Walker
Te āhua nui: He tamaiti Māori Dante Davis

He korero whakarapopoto

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Whakaahua o te whānau

I ngā wā o mua:

  • he kāhui mātua, kaumātua, tamariki, mātua kēkē hoki
  • ka noho i te whare kotahi
  • ka mahitahi mō te whānau katoa
  • he tīpuna taketake ō rātou

Hāunga tonu kāre pea ētahi i te noho pēnei, kei te pūmau ngā herenga whānau.

He mea akiaki ngā uri o te whānau kia whakapuaki i a rātou, ā, mā te kaha o te katoa e pakari ai te whānau.

Kei raro i tēnei mea te whānau ko te whānau ake, tae noa atu ki ngā kuia, koroua, uri maha puta noa ki ngā tamariki mokopuna, tae ake ki te hunga mate me ngā taokete kua takakau i te whānau.

I ēnei rā ka whakahuangia hoki te kupu whānau e ētahi mō ngā hoa, mō ētahi rōpū rānei whai kaupapa.

Whānau, hapū me te iwi

Mā te tautoko o te whānau te hapū me te iwi e ora ai tētahi i tētahi. Heoi ka poka kē ngā whiriwhiri o te kāwanatanga ki ngā iwi anake e tukitukia ai pea ngā tikanga.

E kotahi ana te whānau, hapū me te iwi i te whakapapa.

Tuakana–taina

He kawa tūturu te whanaungatanga o te tuakana me te taina, ka mutu he āhuatanga whakahirahira tonu o te whānau.

Whāngai

He āhuatanga Māori anō te whāngai tamariki, mō ētahi marama, tau, mō ake tonu rānei.

 

Me pēnei te tohu i te whārangi:

Tai Walker, 'Whānau', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/whanau (accessed 29 March 2024)

He kōrero nā Tai Walker, i tāngia i te 5 o Mei 2011, updated 1 o Hune 2017