Kōrero: Taniwha

Whārangi 7. Ngā toa patu taniwha

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

He maha ngā taniwha ka noho hei kaitiaki i te hapū, hei kaitiaki i te iwi. Hāunga tērā, arā anō ngā taniwha patu tangata. I konei ka matika ngā toa patu taniwha. Inā te hōhonu o ā rātou rautaki mō te patu taniwha.

Pitaka

He taniwha a Hotupuku i noho ki te mānia o Kaingaroa. Nāwai, ka tukuna ētahi hunuhunu ki te whakapātaritari i a ia; waihoki, ka whāia rātou e Hotupuku. Mea rawa ake ka mau a Hotupuku ki roto i tētahi tāwhiti i rangaa i te rau o te tī. Ko Pitaka te rangatira arataki i te ope patu taniwha nei. Whāia, nā Pitaka āna toa i arataki i te hopunga o te taniwha kai tangata rā a Pekehaua i te takiwā ki Rotorua. Ka taka rātou ki te raranga i tētahi kete nui mai te pirita me te tātaramoa, ka rākaitia ki te huru kererū. Ka kuhu ētahi o ngā toa ki roto i te kete kātahi ka tukua rātou ki te hōhonutanga o tētahi puna wai. I reira ka hoa i tā rātou karakia anuhea i te taniwha. Kātahi ka herea e Pitaka te taniwha rā ki te taura; nō te kukumetanga ki runga, ka mate a Pekehaua.

Tukua te ngārara kia moe

Anei he karakia patu taniwha.

Inā te rua taniwha!
Putē ōna karu
Murara te ahi!
Tau mai te pō
Takina te whakaihi
Ki Rarohenga rawa iho
Moea te Pō
Te Pō-nui
Te Pō-roa
Te Pō riro atu ai e! 1

Tāmure

He taniwha a Kaiwhare. He tata tōna rua ki te whanga o Manukau, arā, i tētahi rua i te taha tonga o Piha. I whakawaia a Kaiwhare kia puta i tōna rua, ka patua e Tāmure me tana mere whakamate taniwha.

Pōtoru

Ko Te Kaiwhakaruaki tētahi taniwha o te takiwā i Te Wai Pounamu kei reira te tāone o Collingwood ināianei. Ka haere tētahi kaipatu kekeno ki te patu i a ia. I tana kurunga tuatahi ka mamae katoa te ihu o Te Kaiwhakaruaki; heoi, nō tana kurunga tuarua, ka naomia atu te ringa o te kaipatu kekeno rā, me tōna tinana katoa! He rangatira a Pōtoru nō te takiwā ki Arahura. Nāna te rautaki angitū i whakatakoto hei patu i te taniwha rā. Ka wehea e ia tana ope taua kia toru ngā wāhanga; ko tētahi wāhanga hei hunuhunu, ko ērā wāhanga e rua ka noho ki ngā taha ki te haehae i te taniwha. I te mutunga ka patua te taniwha. He āhua rite ētahi o ngā kōrero mō ēnei toa ki ngā pūrākau Pākehā e mea ana, ka riro ki te toa te wahine ātaahua.

Kupu tāpiri
  1. He whakamāori tēnei o tētahi kōrero he mea homai e Tūpara Tokoaitua i te tau 1895. Kei A. W. Reed, Reed book of Māori mythology, he mea arotake nā Ross Calman. Tāmaki-makau-rau: Reed, 2004, wh. 491. › Back
Me pēnei te tohu i te whārangi:

Basil Keane, 'Taniwha - Ngā toa patu taniwha', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/taniwha/page-7 (accessed 28 April 2024)

He kōrero nā Basil Keane, i tāngia i te 24 Sep 2007