Kōrero: Ngā iwi tuatahi

Whārangi 3. Māui

Ngā whakaahua me ngā rauemi katoa o tēnei kōrero

Ko Māui te hīanga puta noa i Te Moananui-a-Kiwa. I mua i te taenga mai o te Pākehā, he nui ngā kōrero a ngā iwi o Te Moananui-a-Kiwa mōna. Ko te nuinga o ngā kōrero mōna he kōrero pūrākau – tana tāhae i te ahi, tana hopu i te rā, tana whai i te mauri o te mate, tana hekenga ki Rarohenga ki te rapu i tōna matua.

Ko tētahi kōrero nui mō Māui, mō tana hī ake i Te Ika-a-Māui. E kī ana te kōrero, ko Te Wai Pounamu tōna waka, ko Rakiura te punga o taua waka, ko Kaikōura te wāhi tū ai a Māui ki te kukume i tana ika.

Take mō te noho

He whakahirahira ngā kōrero hei whakaatu i te tirohanga a te Māori ki tōna ao. He take nui ngā kōrero tuku iho e pā ana ki a Māui i te mea, nā Māui te tangata i whai tūrangawaewae ki Aotearoa. Mā te whakapapa ki a Māui, ka whai mana te iwi ki te whenua.

Māui me tana ika

Nā Mohi Ruatapu, tohunga o Ngāti Porou, te kōrero e whai ake nei. Ka tīmata ana kōrero nei i te tīkina o Māui i te kauae o tōna kuia a Murirangawhenua, me tana whakamahi hei matau. Kātahi a ia ka haere ki te hī ika i te taha o ōna tuākana. Ka haere tonu ngā kōrero a Mohi:

…ko tōna ihu tōna mounga; ka motokia e ia kia rere te toto, ā pania e ia te toto ki runga i te kauwae o tōna kuia a Murirangawhenua. i te tapokotanga o te matau kua mau te ika. kātahi ka rewa te waka, ka tau te ihu ki raro i te wai ... nā te mataku ka ūmere atu ōna tuakana ... Kātahi ka puea mai tana ika ... E takoto tonu nei te ika, ko te whenua e hora nei. E nōhia tonu nei te whenua e Māui e ōna tuākana ko ā rātou tamariki. Koinei te takenga mai o te noho o te tangata ki te whenua. 1
Kupu tāpiri
  1. Nga korero a Mohi Ruatapu, tohunga rongonui o Ngati Porou: the writings of Mohi Ruatapu. Nā Anaru Reedy i ētita, i whakamārama. Christchurch: Canterbury University Press, 1993, w. 123. › Back
Me pēnei te tohu i te whārangi:

Te Ahukaramū Charles Royal, 'Ngā iwi tuatahi - Māui', Te Ara - the Encyclopedia of New Zealand, http://www.TeAra.govt.nz/mi/nga-iwi-tuatahi/page-3 (accessed 29 April 2024)

He kōrero nā Te Ahukaramū Charles Royal, i tāngia i te 8 Feb 2005