Ngārara Huarau
He maha ngā taniwha he ngārara, he kumi rānei. Ko tētahi taniwha ngārara e mōhiotia whānuitia ana i Aotearoa, ko Ngārara Huarau.
E ai ki tētahi kōrero, ka orotā i a Ngārara Huarau te takiwā o Waimārama i mua i tōna haerenga kia kite i tōna tuahine a Pari-ka-whiti i Te Wairarapa. I mua i tōna wehenga i tōna rua i Waimārama, ka makere ōna unahi ka huri hei tuatara. Taro iho, ka tīmata tana haukoti, tana kai i ngā tira tāngata i te ara. Kotahi te mōrehu i puta ki te whakamōhio i tōna iwi mō ngā mahi a Ngārara Huarau. Waihoki, ka noho te rangatira o taua iwi rā ki te whakataka rautaki hopu, whakamate i te taniwha rā.
Nā, ka whakamahia e te rangatira rā tana iwi kia tapahi ngā rākau i te ara haerea ai e Ngārara Huarau, kia tata tā rātou ngahoro ki te whenua. Kātahi ka whakaihia he kurī kia haere ki te ana o te taniwha rā. I te auau o te kurī rā ka whāia mai e Ngārara Huarau. Kia tae ki te wāhi i tapahia aua rākau rā, ka tutea e Ngārara Huarau tētahi o ngā rākau, ka hinga ki runga i a ia, mate tonu atu.
Takere-piripiri
Tērā tērā ngārara ko Takere-piripiri. Ko tōna ritenga, he tuatara nunui rawa me tōna hiku taratara. Ko Takere-piripiri te kaitiaki o Ōtautahanga, he pā tūwatawata o Ngāti Raukawa. Ka tipu te ora o te iwi i raro i āna manaakitanga, ka waiho e rātou he kete kai papai rawa māna ki mua i tōna ana. Heoi, i tētahi rangi, ka kainga e te iwi ngā tuna e tika ana māna, ko ngā māhunga anake i mahue mai. Nā tana kaha whakatakariri ka kainga e Takere-piripiri ngā tāngata nā rātou āna kai i whakapau. Kātahi ka haere ia ki te pae maunga o Maungakawa, ki reira patupatu ai, kai ai i ngā tira ka whakahipa. Nāwai ā, ka mau a ia e ngā toa o Ngāti Hauā ki roto i tā rātou hīnaki, ka werowerohia a Takere-piripiri kia mate.
